İngiltere Parlamentosu’da Brexit anlaşmasının reddedilmesinin ardından tam bir kaos yaşanıyor. İngiliz basını olayı ‘tarihi yenilgi’ olarak duyururken, Hollanda basını ise İngiltere’nin son 400 yıldır yaşanan en derin siyasi krizinin içerisinde olduğu manşetlerini attı. İşte İngiltere’deki atmosfer ve ülkeyi bekleyen olası senaryolar:
Erken Seçim
May hükümeti, parlamentoda yapılacak güven oylamasında gerekli desteği alamazsa düşecek. Bu durum gerçekleşirse, yeni hükümetin kurulması için 14 günlük süreye girilecek. Fakat şu anda parlamentoda May’in azınlık hükümetine alternatif bir hükümet kurma ihtimali olan çoğunluk yok. Yani yeni hükümet kurulamazsa, İngiltere 25 iş gününden önce olmamak şartıyla erken seçime gidecek.
“B Planı” ve Yeni Müzakere
May güvenoyu alması durumunda parlamentoya pazartesi günü bir “B Planı” sunacağını söyledi. Parlamentoda geçen hafta alınan bir kararla May’in 3 gün içeisine bir “B Planı” oluşturması zorunlu kılınmıştı.
May AB ile müzakere ederek Brexit anlaşmasının en çok tepki gören “tedbir maddesini” değiştirmeyi düşünüyor. Fakat AB tarafı daha önce buna sıcak bakmadığını duyurmuştu.
Tedbir maddesi, İngiltere ile AB arasında Brexit anlaşmasının ardından Kuzey İrlanda ile İrlanda Cumhuriyeti arasına sınır konulmasını engelleyecek bir çözümü de kapsayan detaylı ticaret anlaşmasına varılamaması durumunda devreye girecek.
Bu maddeye göre, detaylı bir anlaşmaya varılana kadar İngiltere’nin tamamı gümrük birliğine tabi olacak fakat Kuzey İrlanda için diğer AB kuralları da geçerli olacaktı. Bu da İngiltere ve Kuzey İrlanda arasında bir sınır oluşmasına sebep olacak ve İngiltere’nin anayasal bütünlüğüne zarar verecekti.
May bugün yaptığı açıklamada, partisi içindeki muhaliflerle, hem DUP hem de muhalefet partileri ile görüşerek yeni politikasını oluşturacağını söyledi.
Anlaşmasız BREXIT
İngiltere’nin bir diğer seçeneği de AB’den anlaşma yapmadan ayrılmak. Bu, sert Brexit yanlılarının desteklediği bir senaryo olsa da parlamentonun büyük çoğunluğu bu seçeneğe karşı çıkıyor. Parlamento, geçtiğimiz hafta bir oylama yaparak hükümetin anlaşmasız Brexit için kullanmayı planladığı bütçeyi kendi onayına tabi tutmuştu.
İngiliz hükümetinin her şeye rağmen anlaşma olmadan Brexit’i seçmesi halinde ise İngiltere tam bir kaosun içine girebilir. İthalatının büyük çoğunluğunu AB ülkelerinden karşılayan İngiltere, bu durumda gıda ve ilaç başta olmak üzere pek çok alanda bir süre problemlerle karşılaşabilir.
Ayrılığı Ertelemek
İngiltere, AB’den ayrılışını erteleyebilir. AB ile anlaşarak atılması gereken bu adım, ülkenin 29 Mart’ta gerçekleşmesi gereken ayrılığının daha detaylı görüşmelere izin verecek biçimde ertelenmesini de beraberinde getirecek. Fakat 2 yıl süren görüşmelerde aşılamayan Kuzey İrlanda sorununun daha uzun görüşmelerle çözülebileceğinin garantisi yok.
Bu tür bir erteleme, İngiltere’de Brexit sürecinin “sulanması” ve Brexit’e karşı çıkan muhalefetin güç kazanmasına sebep olabilir.
Yeni Referandum
İngiltere’de Brexit karşıtı muhalefet bu konuda yeni bir referandum istiyor. Macar asıllı Amerikalı iş adamı George Soros’un mali destek verdiği yeni referandum kampanyalarına, aralarında eski Başbakan Tony Blair’in da bulunduğu siyasiler de destek veriyor.
İngiltere’de yeniden referandum yapılmasını talep edenler, ilk referandumun bir dizi “yalan” üzerine kurulu kampanyayla gerçekleştiğini fakat halkın aradan geçen sürede bu yalanların farkına vardığını söylüyor.
İngiltere’de AB referandumunda göçmen karşıtı bir propaganda uygulanmış, özellikle de Türkiye’nin AB üye olması durumunda “78 milyon Türk’ün İngiltere’ye göç edeceği” şeklinde ifadeler yer alan afişler kullanılmıştı.
