İngiltere genelinde emlak satışları ve ev fiyatları Ocak ayında düşmeye devam ederken, yeni alıcı talebi de geçmiş dönemlere göre artış göstermiyor.
Kraliyet Chartered Surveyors Enstitüsü’nün (RİCS) yaptığı açıklamay göre yeni alıcı sorguları Aralık ayındaki -%40’tan %-47’ye düştü. Böylelikle Ocak ayı yeni alıcı için art arda dokuzuncu kez negatif oldu.
Rics, kredilerin keskin bir şekilde artması ve hanehalkı gelirlerinin yaşam maliyeti krizine bağlı olarak daralması sonucuyla tüm göstergelerin önümüzdeki aylar içinde de konut piyasasında daha fazla yavaşlama olacağına işaret ettiğini söyledi. İngiltere Merkez Bankası, geçen hafta faiz oranlarını 10. kez yüzde 4’e yükseltirken, enflasyonun “zirveye ulaşmasının muhtemel” olduğunu ve bir durgunluğun önceden korkulandan daha az şiddetli olacağını da söyledi.
İngiltere’nin tüm bölgelerinde şu anda konut fiyatları geriliyor ve en keskin düşüşlerin doğu Midlands ve güneydoğu bölgesinde olduğu gözleniyor.
Edinburgh’daki DM Hall Chartered Surveyors’dan Charlie Barrett yapılan ankete şu cevapları verdi: “Aralık ve Ocak genellikle yavaştı. Potansiyel satıcıların genel söylemi ‘bekle ve gör’ şeklinde oldu. İlkbahardan yaza kadar Edinburgh ve Lothians’taki pazar içinde istikrarlı bir artış bekleniyor. Faiz oranları ve yaşam maliyeti bu konuda büyük bir etkiye sahip.”
Ancak genel olarak kasvetli geri bildirimlere rağmen, önümüzdeki yıl için sektörden daha olumlu sesler de gelmiyor değil. Önümüzdeki 12 aylık satış görünümü Aralık ayındaki -%42’den, -%20’ye indi.
Rics’in baş ekonomisti Simon Rubinsohn şunları söyledi: “Bazı katılımcılar yeni yıl başlarken konut piyasasına biraz daha fazla ilgi olduğunu belirtse de, geri bildirimler hala sakin ve bu, ipotek oranları göz önüne alındığında şaşırtıcı değil.
“Bu arada fiyatlar artık talep ve arz arasındaki dengedeki değişimi yansıtmaya başlıyor. Bununla birlikte, İngiltere Merkez Bankası ve diğerlerinin yakın tarihli makro tahminlerinin bu yıl daha az sert bir ekonomik ortam öngördüğü göz önüne alındığında, fiyatlamanın ne kadar aşağı yönlü olduğu sorgulanabilir.”
“Bu arada kiralama piyasası, kiracılardan güçlü ilgi görmeye devam ediyor ve sınırlı stok hala mevcut, bu da kiralama büyümesine sağlam bir ivme kazandırıyor.”
Rapor, kiralık evlere olan talebin daha da arttığını ve daha az ev sahibinin mülklerini listelediğini gösterdi.
İngiltere’nin en büyük ev inşaatçısı Barratt, Ocak ayında evler için yapılan rezervasyonların bir yıl öncesine göre neredeyse yarıya düştüğünü bildirdi. Şirketin CEO’su David Thomas, 2022’nin ikinci yarısında “ekonomik zemin açıkça zorlu ve tüketici güveni önemli ölçüde zayıfladı” dedi.
Ocak ayında rezervasyon oranının önceki altı aya göre iyileşmesi nedeniyle iyimserlik için bazı nedenler gördü – ancak 2023 görünümünün “belirsiz” kaldığı konusunda uyardı. “Ocak ayında mevcut ticarette bazı erken iyileşme işaretleri görmüş olsak da, bu zorlu ticaret koşullarının hafiflediğinden emin olabilmemiz için önümüzdeki aylarda devam eden ivmeyi görmemiz gerekecek.”
Tüm yeni konut üreticileri ise içi piyasada yaşanan bu durgunluk sebebi ile gözlerini ülke sınırları dışına çevirmiş durumdalar. Özellikle Ortadoğu ve Asya pazarlarında çalışmalarını yoğunlaştıran üreticiler bu bölgelerden yeni yatırımcı arayışı için Pazarlama çalışmaları yapıyorlar.
